വിക്കിപീഡിയ

ഫിറോസ്ഷാ മേത്ത

ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രീയ നേതാവും ആക്റ്റിവിസ്റ്റും

ഒരു ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രീയ നേതാവും ആക്റ്റിവിസ്റ്റുമായിരുന്നു സർ ഫിറോസ്ഷാ മെർവാൻജി മേത്ത ( KCIE (4 ഓഗസ്റ്റ് 1845 - 5 നവംബർ 1915). ബോംബെയിലെ പ്രമുഖ അഭിഭാഷകനായിരുന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ രാഷ്ട്രീയ പ്രത്യയശാസ്ത്രം മിതവാദമായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലത്തെ ഇന്ത്യൻ നേതാക്കളുടെ കാര്യവും ഇതുതന്നെയായിരുന്നു. അതിനാൽ ബ്രിട്ടീഷ് കിരീടത്തിന്റെ പരമാധികാരത്തെ നേരിട്ട് എതിർത്തിരുന്നില്ല. എന്നാൽ ഇന്ത്യക്കാർക്ക് സ്വയംഭരണത്തിന് കൂടുതൽ സ്വയംഭരണാവകാശം ആവശ്യമായിരുന്നു.

ഫിറോസ്ഷാ മേത്ത
Mehta's portrait in the Rajya Sabha
ജനനം
ഫിറോസ്ഷാ മെർവാൻജി മേത്ത

(1845-08-04)4 ഓഗസ്റ്റ് 1845
മുംബൈ
മരണം5 നവംബർ 1915(1915-11-05) (പ്രായം 70)
മുംബൈ, ബ്രിട്ടീഷ് പ്രസിഡൻസി, ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യ
ദേശീയതഇന്ത്യൻ
തൊഴിൽLawyer, activist, politician

1873-ൽ ബോംബെ മുനിസിപ്പാലിറ്റി മുനിസിപ്പൽ കമ്മീഷണർ, 1884, 1885, 1905, 1911 എന്നീ വർഷങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം നാല് പ്രാവശ്യം പ്രസിഡന്റായിരുന്നു.[1]

1890-ൽ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ പ്രസിഡന്റായി.

ആദ്യകാലം

തിരുത്തുക

മേയ് 1833 ഓഗസ്റ്റ് 4-ന് മുംബൈയിൽ പാർസി ബിസിനസ് കുടുംബത്തിൽ ജനിച്ചു. കൊൽക്കത്തയിൽ ജീവിതത്തിന്റെ കൂടുതൽ സമയം ചെലവഴിച്ച അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതാവ്, ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസം നേടിയിട്ടില്ലെങ്കിലും ഒരു രസതന്ത്ര പാഠപുസ്തകം ഗുജറാത്തിയിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യുകയും ഭൂമിശാസ്ത്ര പാഠപുസ്തകം രചിക്കുകയും ചെയ്തു. [2]1864-ൽ എൽഫിൻസ്റ്റോൺ കോളേജിൽ നിന്ന് ബിരുദാനന്തര ബിരുദവും കരസ്ഥമാക്കിയ ഫിറോസ്ഷാ ആറ് മാസം കഴിഞ്ഞ് മുംബൈ സർവകലാശാലയിൽ നിന്ന് ആദ്യമായി ബിരുദം നേടിയ പാഴ്സി ആയി. പണ്ഡിതനും തുടർന്ന് സർവകലാശാലയുടെ പ്രിൻസിപ്പലും ആയ അദ്ദേഹത്തെ സർ അലക്സാണ്ടർ ഗ്രാന്റ് സർവകലാശാലയിലെ ഫെലോ ആയി തിരഞ്ഞെടുകയും ചെയ്തു. യൂറോപ്പിൽ പഠിക്കാനായി ജംസെറ്റ്ജി ജെജിഭോയി നടപ്പിലാക്കിയ ഒരു സ്കോളർഷിപ്പ് നേടാൻ ശ്രമിച്ചെങ്കിലും മേത്തയ്ക്ക് അതിനു കഴിഞ്ഞില്ല. [3]

ലണ്ടനിലെ ലിങ്കൺസ് ഹോട്ടലിൽ നിയമപഠനത്തിനായി മേത്ത ഇംഗ്ലണ്ടിലേക്ക് പോയി. 1868-ൽ ലിങ്കൺസ് ഇന്നിലെ ബാറിൽ നിന്നുള്ള ആദ്യത്തെ പാർസി ബാരിസ്റ്ററായിരുന്നു അദ്ദേഹം. [4] അവിടെ അദ്ദേഹം സഹ ഇന്ത്യൻ ബാരിസ്റ്റർമാരായ വൊമാഷ് ചന്ദർ ബാനർജി, ബദ്റുദ്ദീൻ ത്യാബ്ജി എന്നിവരുമായി കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തി.[3] 1868-ൽ ഇന്ത്യയിലേക്ക് മടങ്ങിയ അദ്ദേഹം ബാറിൽ പ്രവേശനം നേടുകയും താമസിയാതെ ബ്രിട്ടീഷ് അഭിഭാഷകരുടെ ആധിപത്യം പുലർത്തിയിരുന്ന ഒരു തൊഴിലിൽ സ്വന്തമായി പരിശീലനവും ആരംഭിച്ചു.

ആർതർ ക്രോഫോർഡിന്റെ നിയമപരമായ പ്രതിരോധത്തിനിടയിലാണ് ബോംബെ മുനിസിപ്പൽ സർക്കാരിൽ പരിഷ്കാരങ്ങളുടെ ആവശ്യകത അദ്ദേഹം ചൂണ്ടിക്കാട്ടിയത്. പിന്നീട് അദ്ദേഹം 1872-ലെ ബോംബെ മുനിസിപ്പൽ ആക്ട്,[5]പ്രകാരം ബോംബെ മുനിസിപ്പാലിറ്റിയുടെ പിതാവായി നിയമിതനായി. [6] ഒടുവിൽ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ ചേരാൻ മേത്ത തന്റെ നിയമപരിശീലനം ഉപേക്ഷിച്ചു.

രാഷ്ട്രീയ സാമൂഹിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ

തിരുത്തുക
 
ഫിറോസ്ഷാ മേത്തയുടെ പൂർണ്ണകായപ്രതിമ, ബൃഹന്മുംബൈ മുനിസിപ്പൽ കോർപ്പറേഷൻ ആസ്ഥാനത്തിനു മുന്നിൽ

1885-ൽ ബോംബെ പ്രെസിഡൻസി അസോസിയേഷൻ സ്ഥാപിതമായപ്പോൾ, മേത്ത അതിന്റെ അദ്ധ്യക്ഷനായിത്തീർന്നു. പാശ്ചാത്യവിദ്യാഭ്യാസം നേടാനും ഇന്ത്യയെ ഉയർത്തിപ്പിടിക്കുന്നതിന് അതിന്റെ സംസ്കാരത്തെ നിലനിർത്താനും അദ്ദേഹം ഇന്ത്യക്കാരെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു. ഇന്ത്യയിലും നഗരങ്ങളിലും വിദ്യാഭ്യാസം, ശുചിത്വം, ആരോഗ്യപരിചരണം എന്നിവക്കായി നിരവധി സാമൂഹ്യ സംരംഭങ്ങൾ അദ്ദേഹം സംഭാവന ചെയ്തു.

ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ സ്ഥാപകരിലൊരാളായിരുന്നു മേത്ത. 1889-ൽ അദ്ദേഹം ബോംബെയിലെ അഞ്ചാമത്തെ സെഷനിൽ റിസപ്ഷൻ കമ്മിറ്റിയുടെ ചെയർമാനായി.[7] അടുത്ത സമ്മേളനത്തിൽ കൽക്കട്ടയിൽ അദ്ദേഹം അദ്ധ്യക്ഷനായിരുന്നു[3] .[8]

1887-ൽ ബോംബെ ലെജിസ്ലേറ്റീവ് കൗൺസിലിലേക്ക് അദ്ദേഹം നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെട്ടു. [9] 1893-ൽ ഇമ്പീരിയൽ ലെജിസ്ലേറ്റീവ് കൗൺസിലിൽ അംഗമായി. 1894-ൽ ഇദ്ദേഹത്തിന് കമ്പാനിയൻ ഓഫ് ദി ഓർഡർ ഓഫ് ദി ഇൻഡ്യൻ എമ്പയർ (സി.ഐ.ഇ.ഇ.) [10]ആയി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു . 1904-ൽ അദ്ദേഹം നൈറ്റ് കമാൻഡർ (കെ.സി.ഐ.ഇ) ആയി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. [11]

1910-ൽ അദ്ദേഹം ബോംബേ ക്രോണിക്കിൾ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷയിലുള്ള ആഴ്ചപ്പതിപ്പിന് തുടക്കമിട്ടു. ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലത്തെ ഒരു പ്രധാന ദേശീയ ശബ്ദമായിരുന്നു അത്. സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തര ഇന്ത്യയിൽ അസ്വാസ്ഥ്യമുള്ള ഒരു രാഷ്ട്രീയ കഥാപാത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ലേഖകനായും അദ്ദേഹം മാറി. [12]ബോംബെ മുനിസിപ്പൽ കോർപ്പറേഷനിൽ അദ്ദേഹം ആറ് വർഷം പ്രവർത്തിച്ചു. [4]

1946 ആയപ്പോഴേക്കും 63 പാഴ്സികൾ നൈറ്റ് പദവി ലഭിക്കുകയും അലങ്കാരങ്ങളും പ്രശംസകളും ആവർത്തിച്ച് നൽകി പാർസികളെ ശ്രേഷ്ഠനാക്കികൊണ്ട് കിരീടത്തോടുള്ള പാർസിയുടെ വിശ്വസ്തതയെ ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് തന്ത്രങ്ങളെ അദ്ദേഹം കണ്ടു. ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ അദ്ധ്യക്ഷനായി അഭിസംബോധന ചെയ്തുകൊണ്ട്, അദ്ദേഹം ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു: In speaking of myself as a native of this country, I am not unaware that, incredible as it may seem, Parsis have been both called and invited and allured to call themselves, foreigners.[13]

മേയ് 1933 നവംബർ 5 ന് അദ്ദേഹം ബോംബെയിൽ അന്തരിച്ചു.

പൈതൃകം

തിരുത്തുക

ഇന്ത്യൻ പാർലമെൻറ് ഹൗസിലെ ഫിറോസ്ഷാ മേത്തയുടെ ചിത്രം രാഷ്ട്രത്തെ രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം വ്യക്തമാക്കുന്നു.[14]ബോംബെയിലെ ലയൺ എന്നും ബോംബെയിലെ കിരീടം വയ്ക്കാത്ത രാജാവെന്നും ഇദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു.[3] മുംബൈയിൽ ഇന്നും എന്നും പ്രശസ്തനാണ് മേത്ത. അദ്ദേഹത്തിനുശേഷം നാമകരണം ചെയ്ത റോഡുകൾ, ഹാളുകൾ, നിയമ കോളേജുകൾ എന്നിവയുണ്ട്. ഇന്ത്യൻ ബാറിലെ നിയമവ്യവസ്ഥയിലെയും യുവാക്കളെ രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ഇന്ത്യൻ പങ്കാളിത്തത്തിന്റെ അടിത്തറ സ്ഥാപിക്കുന്നതിനും കൂടുതൽ സ്വയംഭരണത്തിനായി പോരാടുന്നതിനായി ഇന്ത്യക്കാരെ പ്രചോദിപ്പിക്കുന്നതിനും അദ്ദേഹം ഒരു പ്രധാന പ്രചോദനമായി കണക്കാക്കുന്നു.

മേത്തയുടെ ജീവിതകാലത്ത് ബ്രിട്ടനിൽ നിന്ന് പൂർണ്ണമായി രാഷ്ട്രീയ സ്വാതന്ത്ര്യം എന്ന ആശയം ഏതാനും ഇന്ത്യക്കാരുമായി അദ്ദേഹം ചർച്ച ചെയ്തു. ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ വ്യത്യസ്ത പ്രവർത്തനങ്ങൾ പങ്കുവെച്ച ചുരുക്കം ചിലരിൽ ഒരാളായ അദ്ദേഹത്തിന് ഫെറോഷ്യസ് മേത്ത എന്ന വിളിപ്പേരും ലഭിച്ചു. [13]

ഇവയും കാണുക

തിരുത്തുക

ഗ്രന്ഥസൂചി

തിരുത്തുക
  • Sir Pherozeshah Mehta, a Political Biography – Homi Mody. New York, Asia Pub. House, 1963.
  • Sir Pherozeshah Mehta – Hormasji Peroshaw Mody. New Delhi, Publications Division, Ministry of Information and Broadcasting (1967, 1963)
  • Life and times of Sir Pherozeshah Mehta – V S Srinivasa Sastri, Bharatiya Vidya Bhavan, 1975.
  • Pherozeshah Mehta : Socio-political ideology – S R Bakshi. New Delhi, Anmol Publications, 1991.
  • Sir Pherozeshah Mehta memorial volume – Godrej N Dotivala. Bombay : Mayor's Fund Committee, 1990.
  • Pherozeshah Mehta : maker of modern India -Nawaz B Mody. Allied Publishers, 1997.
  • Sir Pherozeshah Mehta, a sketch of his life and career. (Spanish) Madras, G.A. Natesan 1916.
  • Some unpublished & later speeches & writings of Sir Pherozeshah Mehta – POO. Jeejeebhoy. Commercial Press, 1918.
  • Ten Indian Biographies, in Hindi – Surendra Sharma; Avadha Upadhyaya; Lakshminidhi Chaturvedi; P S Verma; P N Ojha; Janakosharan Verma; Ganesha Datta Gaur. Prayaga, Hindi Press, 1930.

അവലംബങ്ങൾ

തിരുത്തുക
  1. ↑ Mehta Biography[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]
  2. ↑ Our Leaders. Children's Book Trust. 1989. p. 5. ISBN 978-81-7011-929-6.
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 "An Uncrowned King". Malaya Tribune. 8 December 1915. Retrieved 15 May 2017.
  4. ↑ 4.0 4.1 Wolpert, Stanley (2013). Jinnah of Pakistan. Karachi, Pakistan: Oxford University Press. p. 20. ISBN 978-0-19-577389-7.
  5. ↑ "Brihanmumbai Municipal Corporation". Tata Institute of Fundamental Research. theory.tifr.res.in. Archived from the original on 24 ഫെബ്രുവരി 1999.
  6. ↑ "Political Figures". lokpriya.com. Archived from the original on 17 June 2001.
  7. ↑ Rajya Sabha Archived 14 February 2008 at the Wayback Machine.
  8. ↑ "Presidents of Indian National Congress". Archived from the original on 26 ഒക്ടോബർ 2009. Retrieved 23 ഏപ്രിൽ 2014. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
  9. ↑ Biography
  10. ↑ "To be Companions". The London Gazette. thegazette.co.uk. 2 June 1894. p. 2.
  11. ↑ "ആർക്കൈവ് പകർപ്പ്". Archived from the original on 2013-06-29. Retrieved 2018-08-18.
  12. ↑ "Role of Press in India's Struggle For Freedom". Indian National Congress. aicc.org.in. Archived from the original on 5 November 2006.
  13. ↑ 13.0 13.1 Parsi Pioneers of modern India
  14. ↑ Portraits-Rajya Sabha Archived 14 February 2008 at the Wayback Machine.

ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ

തിരുത്തുക
 
Wikisource has the text of a 1922 Encyclopædia Britannica article about Pherozeshah Mehta.
"https://ml.wiki.x.io/w/index.php?title=ഫിറോസ്ഷാ_മേത്ത&oldid=3798583" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്